Ημερίδα έργου CIPROMED

Αγαπητές φίλες, αγαπητοί φίλοι,

Είναι μεγάλη μου χαρά που βρίσκομαι μαζί σας σήμερα, σε αυτή την εκδήλωση, η οποία φέρνει κοντά ανθρώπους της παραγωγής, της έρευνας και της καινοτομίας. Η σημερινή ημερίδα αναδεικνύει τη δύναμη της συνεργασίας για τη βιώσιμη ανάπτυξη του πρωτογενούς τομέα και της αγροδιατροφής, έναν τομέα κρίσιμο για το μέλλον της Μεσογείου.

Η ημερίδα πραγματοποιείται στο πλαίσιο του έργου CIPROMED. Ένα έργο που χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα PRIMA,  αποτελεί ένα εξαιρετικό παράδειγμα του πώς η επιστήμη και η καινοτομία μπορούν να προσφέρουν λύσεις στις σύγχρονες προκλήσεις. Με συνολικό προϋπολογισμό 4,7 εκατομμύρια ευρώ, το έργο αυτό συγκεντρώνει κορυφαία ερευνητικά ιδρύματα, επιχειρήσεις και ΜΚΟ από την Ευρώπη και τη Μεσόγειο, ενισχύοντας τη συνεργασία και την ανταλλαγή γνώσης.

Το CIPROMED επικεντρώνεται στη χρήση εναλλακτικών πρωτεϊνών, όπως τα μικροφύκη και τα έντομα, για την αντιμετώπιση σημαντικών ζητημάτων που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί, όπως το υψηλό κόστος ζωοτροφών, οι πιέσεις της αγοράς και η ανάγκη υιοθέτησης πιο βιώσιμων πρακτικών. Η παραγωγή βιώσιμων εναλλακτικών πρωτεϊνών περιορίζει την εξάρτησή μας από εισαγωγές και ενισχύει την ανθεκτικότητα των αγροδιατροφικών συστημάτων, προσφέροντας λύσεις που προστατεύουν το περιβάλλον και ενισχύουν την παραγωγικότητα.

Το έργο CIPROMED συνδέεται άμεσα με τις πολιτικές μας, όπως αυτές εκφράζονται μέσα από το Πρόγραμμα Διακυβέρνησης του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη. Με δράσεις που ενισχύουν την αγροτεχνολογία, προάγουν τη χρήση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και προστατεύουν τη βιοποικιλότητα, επενδύουμε στη δημιουργία ενός ανθεκτικού και βιώσιμου πρωτογενούς τομέα, ο οποίος μπορεί να στηρίξει την οικονομία μας και να ανταποκριθεί στις προκλήσεις της εποχής.

Κύριες και κύριοι,

Είναι τοις πάσι γνωστό ότι η κυκλική οικονομία μας καλεί να αναθεωρήσουμε τη δυναμική της παραγωγής μας με ολιστική προσέγγιση, που να περιλαμβάνει τον επανασχεδιασμό της εφοδιαστικής μας αλυσίδας την επαναχρησιμοποίηση και την ανανέωση, με σκοπό ακριβώς να αντιμετωπίσουμε τους κινδύνους της βιωσιμότητας που αντιμετωπίζει ο πλανήτης από την αλόγιστη σπατάλη των φυσικών πόρων και την οικολογική καταστροφή.

Τα βιώσιμα συστήματα τροφίμων αποτελούν πλέον προτεραιότητα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σε αυτό το πλαίσιο, υιοθετήθηκε η στρατηγική «Από το αγρόκτημα στο πιάτο», που αποσκοπεί σε ένα δίκαιο, υγιές και φιλικό προς το περιβάλλον σύστημα παραγωγής, διάθεσης και κατανάλωσης τροφίμων. Όλοι μαζί εργαζόμαστε για να προωθήσουμε νέες κυκλικές προσεγγίσεις με προτεραιότητα τα βιώσιμα προϊόντα.

Και η βιωσιμότητα των συστημάτων τροφίμων είναι άρρηκτα συνδεμένη με το θέμα της σημερινής ημερίδας.

Φίλες και φίλοι,

Τα συστήματα παραγωγής στα Κράτη Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές πρωτεϊνικών πηγών υψηλής θρεπτικής αξίας από τρίτες χώρες, ιδιαίτερα για την παραγωγή ζωοτροφών. Η αυξανόμενη ανάγκη για τρόφιμα και οι πιέσεις από το κόστος παραγωγής και την κλιματική αλλαγή καθιστούν απαραίτητη την ανάπτυξη εναλλακτικών πηγών πρωτεϊνών.

Τόσο τα μικροφύκη όσο και τα έντομα, τα οποία αποτελούν και το εστιακό σημείο της ημερίδας, προσφέρουν υποσχόμενες λύσεις. Με την υψηλή θρεπτική τους αξία και την προσαρμοστικότητά τους, αποτελούν βιώσιμες επιλογές τόσο για τη διατροφή των ζώων όσο και για τον άνθρωπο, ενώ συμβάλλουν στη μείωση της περιβαλλοντικής επιβάρυνσης..

Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ενσωματώσει αυτές τις καινοτομίες στο θεσμικό της πλαίσιο, επιτρέποντας τη χρήση πρωτεϊνών από μικροφύκη και έντομα στη διατροφή ανθρώπων και ζώων. Η συστηματική εκτροφή εντόμων έχει εξελιχθεί ραγδαία την τελευταία δεκαετία, ενώ η χρήση αυτών των πρωτεϊνών σε ζωοτροφές για ψάρια, πουλερικά και χοίρους εγκρίθηκε πρόσφατα, υπό αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο που διασφαλίζει την υγεία ανθρώπων και ζώων, σύμφωνα με την προσέγγιση «One Health».

Παράλληλα, τα μικροφύκη, με πάνω από 50 χρόνια καλλιέργειας, αποτελούν σταθερή πηγή θρεπτικών συστατικών για την υδατοκαλλιέργεια και θεωρούνται υπερτροφές για τη διατροφή των ανθρώπων. Η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (EFSA) έχει κατατάξει αυτά τα προϊόντα στην κατηγορία «novel foods», διασφαλίζοντας την ασφάλεια και την ποιότητά τους.

Αντίστοιχα η FAO, υποδεικνύει στην περίπτωση των εντόμων ότι αυτά αποτελούν μια πηγή υψηλής διατροφικής αξίας με ψηλά επίπεδα λίπους, πρωτεΐνης, βιταμινών και ιχνοστοιχείων.

Φίλες και φίλοι,

Όπως είπα και πιο πάνω, η κυκλική οικονομία μάς καλεί να επαναπροσδιορίσουμε τη δυναμική της εφοδιαστικής μας αλυσίδας με μια ολιστική προσέγγιση. Η επαναχρησιμοποίηση πόρων και η αξιοποίηση των υπολειμμάτων ως πρώτη ύλη δεν είναι μόνο περιβαλλοντικά υπεύθυνη, αλλά και οικονομικά επωφελής. Με τη χρήση μικροφύκων και εντόμων, η παραγωγή γίνεται πιο αποδοτική, μειώνοντας την αλόγιστη σπατάλη των φυσικών πόρων και την οικολογική καταστροφή.

Κύριες και κύριοι,

Η σημερινή εκδήλωση δεν είναι μόνο μια παρουσίαση ενός έργου, αλλά και μια πλατφόρμα συνεργασίας. Στηρίζοντας έργα όπως το CIPROMED, επενδύουμε στη σύνδεση της επιστήμης με την πράξη, δημιουργώντας νέες ευκαιρίες για τους παραγωγούς, τους γεωργούς, τους κτηνοτρόφους και τις επιχειρήσεις.

Η υιοθέτηση καινοτόμων λύσεων, όπως αυτές που αναδεικνύει το CIPROMED, απαιτεί συλλογική προσπάθεια. Οι καταναλωτές μπορούν να εντάξουν αυτές τις νέες πρωτεΐνες στη διατροφή τους, ενώ οι παραγωγοί μπορούν να επωφεληθούν από τη χρήση τους στις ζωοτροφές, προάγοντας τη βιωσιμότητα και την ανταγωνιστικότητά τους.

 Συγχαίρω την RTD Talos Ltd και τους συνεργάτες της για την υλοποίηση αυτού του φιλόδοξου έργου και τη διοργάνωση της σημερινής ημερίδας. Είμαι βέβαιη ότι οι γνώσεις και τα συμπεράσματα που θα προκύψουν θα αποτελέσουν χρήσιμα εργαλεία για όλους τους ενδιαφερόμενους και θα συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός πιο βιώσιμου μέλλοντος.

Σας ευχαριστώ θερμά και εύχομαι καλή επιτυχία στις εργασίες σας.